وقتي كه ما به دنبال طعم ملايم تري از  پياز هسيتم، پيازچه و پياز سبز گزينه اي انتخابي ما هستند. اما پياز بهاره چيست و آيا همان پيازچه است؟ همچنين آيا پيازچه و پياز سبز نيز يكسان هستند؟ بياييد در دنياي اين پيازهاي رنگارنگ گشتي بزنيم.

تفاوت بين پيازچه و پياز سبز چيست؟

پياز سبز و پيازچه در واقع يك چيز هستند. آنها يا بسيار جوان از پيازهاي معمولي پيازساز كه ما با آنها آشنا هستيم برداشت مي شوند يا مي توانند از گونه هاي ديگري كه در واقع هرگز پياز تشكيل نمي دهند، تهيه شوند. پيازچه بلند است و انتهاي ساقه آن سفيد رنگ است كه بيرون نمي زند. آنها يك نيش پيازي اما ملايم دارند كه به شدت پياز معمولي نيست (قسمت هاي سفيد داراي شديدترين طعم هستند). آنها را مي توان به صورت خام يا پخته استفاده كرد و در حالي كه برخي از آشپزها رويه سبز تيره تر را دور مي اندازند، مي توان كل آن را خورد و اغلب در آشپزي آسيايي استفاده مي شود. پيازچه معمولا در تمام طول سال در دسترس است. به دنبال رنگ روشن، برگ هاي سالم و انتهاي ساقه سفت باشيد.

پياز بهاره چيست؟

پياز بهاره شبيه پيازچه هستند، اما پيازهاي كوچكي در پايه دارند. اين پيازها از گونه‌هايي مي‌آيند كه پياز توليد مي‌كنند و اساساً نسخه‌هاي بالغ‌تر پيازچه هستند. آنها در اواخر پاييز به عنوان نهال كاشته مي شوند و سپس در بهار بعد برداشت مي شوند، بنابراين كلمه بهاره در نام است.

پياز بهاره شيرين‌تر و ملايم‌تر از پياز معمولي است، اما سبزي‌ها نسبت به پيازچه طعم‌دارتر هستند. پيازها بسته به نوع آن مي توانند قرمز يا سفيد باشند و در حالي كه مي توان آنها را به همان شيوه پياز معمولي استفاده كرد ولي به صورت كامل كبابي، برشته شده يا مانند پياز مرواريد استفاده مي شود.

آيا مي توان يكي را جايگزين ديگري كرد؟

اغلب در مورد يكسان بودن يا نبودن پياز سبز و پيازچه سردرگمي وجود دارد و اين ممكن است از اين واقعيت ناشي شود كه پياز سبز در كشورهاي ديگر مانند كانادا و بريتانيا به پياز بهاره گفته مي شود.

طعم و بافت پيازچه و پيازچه مشابه است. اما به خاطر داشته باشيد كه شدت طعم متفاوتي دارند. اگر پيازچه ها خام مانده اند، استفاده از پيازچه را به جاي پيازچه توصيه نمي كنم، زيرا پيازچه طعم قوي تري دارد.

پيازچه يا پياز بهاره (Scallion) نوعي تره‌پياز از سرده والك است كه پس از بلوغ داراي سر گلوله‌وار مي‌گردد. پيازچه قابليت استفاده خام به‌عنوان سبزي يا يكي از اجزاي سالاد را دارد كه بيشتر در آمريكاي شمالي است. اما در آسياي شرقي بيشتر به‌صورت پخته يا سرخ‌شده مصرف مي‌گردد. متأسفانه اين روزها برخي اخبار به گوش مي­رسد مبني بر آبياري سبزي‌ها با آب فاضلاب و ناسالم بودن آن‌ها، پس بهتر است امسال براي كاشت سبزي مصرفي خودمان دست‌به‌كار شده و ديگران را نيز به كاشت سبزي در منزل و آپارتمان تشويق كنيم. مشاهده رشد روزه سبزي‌ها در گلدان و برداشت و مصرف آن يكي از راه‌هاي يافتن آرامش در اين ايام است. اگر مي‌خواهيد سبزي‌ها را پشت پنجره و تو گلدان‌هاي زيبا پرورش بدهيد بهتر است از خاك آماده و تميز استفاده كنيد تا فضاي آپارتمان از حشره و موجودات ديگر پر نشود. بهترين خاك براي كاشت سبزي كمپوست آماده است. اگر فقط مي‌خواهيد چند نمونه سبزي بكاريد بدون شك ريحان سبز يا بنفش، تربچه، جعفري و شاهي اولين انتخاب‌ها هستند. براي اينكه سبزي جات شما هميشه سبز و شاداب و از بيماري و آفات به دور باشند مي‌توانيد از كود NPK همانند ۲۰-۲۰-۲۰ استفاده كنيد.

بذر معمولي سبزي معمولاً به‌صورت كيلويي عرضه مي‌شود و ناخالصي دارد و بخشي از آن را تخم علف تشكيل مي‌دهد و نسبت به بيماري‌ها مقاومت پاييني دارد و انتخاب مناسبي براي كاشت در آپارتمان و ابعاد كوچك مثل گلدان نيست. برخلاف تصور خيلي از ما بذر اصلاح‌شده به معناي دست‌كاري ژنتيكي و تراريخته نيست، بلكه به معناي دقت در بذرگيري و انتخاب محصول مناسب براي بذرگيري است و گرده‌افشاني و تلقيح به‌صورت علمي و بر اساس استاندارهايي انجام مي‌گيرد. درنتيجه بذر اصلاح‌شده نسبت به بيماري و آفات مقاوم است و درصد خلوص بالاتري دارد همچنين از نظر رنگ و شادابي برتر از بذرهاي معمولي‌اند درنتيجه انتخاب مناسب‌تري براي كاشت بوده و تجربه بسيار خوبي از كاشت را به همراه دارد.

كاشت در گلدان

بذر پيازچه، خاك استاندارد (مثل كمپوست)، گلدان مناسب، دستكش، آبپاش كوچك، بيلچه و الك تنها ابزارهاي كاشت سبزي پيازچه در آپارتمان هستند. براي كاشت پيازچه ابتدا بذر پيازچه ها را براي مدت ۱۰ ساعت و حداكثر ۳ روز خيس مي‌كنيم. خاك را الك كرده تا نرم و يكدست شود. گلدان موردنظر را از خاك مرغوب (كمپوست آماده) پر مي‌كنيم (بيش از ۳/۴ گلدان)، گلدان انتخابي بايد زهكشي خوبي داشته باشد (در انتهاي آن سوراخ مناسبي براي خروج آب اضافي باشد). سپس اقدام به آبياري گلدان مي‌كنيم تا آب كاملاً از گلدان خارج شود. بعد از چند ساعت از آبياري گلدان بذرها را بر روي خاك مي‌ريزيم و حداكثر به ارتفاع دو برابر طول بذرها روي آن خاك مي‌ريزيم. ريختن خاك زياد روي بذرها باعث خفه شدن آن شده و نمي‌توانند رشد كنند. سپس با افشانه آب را بر روي سطح خاك اسپري كنيد به‌صورتي كه مطمئن شويد آب به بذرها رسيده و اين كار را هر روز يا روزي دو بار انجام دهيد. قبل از سبز شدن بذر سبزي نبايد اجازه دهيد سطح خاك خيلي خشك شود در اين صورت از جوانه زدن خبري نيست. آبياري زياد نيز باعث مي‌شود هوا به بذرها نرسد و خفه شوند و جوانه‌زني صورت نگيرد. هنگامي‌كه سطح خاك خشك شد اقدام به آبياري مجدد كنيد. البته مي‌توانيد بدون خيس كردن بذرها در آب، آن‌ها را به‌صورت دستپاش بر روي سطح خاك بريزيد و با چنگال سطح خاك را زيرورو كنيد تا بذرها به زير خاك بروند. كود دهي را از هفته دوم بعد از جوانه‌زني شروع كنيد.

كاشت در باغچه و زمين

براي اين كار بهتر است ابتدا مقداري خاك‌برگ يا كمپوست يا كود حيواني بر روي باغچه ريخته و با بيلچه خاك را زيرورو مي‌كنيم و سپس خاك را نرم و تخت و يكدست مي‌كنيم. بذرها را به‌صورت دست پاش و يكنواخت در محل موردنظر ريخته و سپس با شن كش يا چنگال خاك را با آرامي زيرورو مي‌كنيم تا بذرها به زير خاك بروند. سپس به‌آرامي اقدام به آبياري مي‌كنيم به‌صورتي كه آب بذرها را جابجا نكند و با خود نبرد. تا قبل از سبز شدن باغچه بهتر است هر روز يا روزي دو بار باغچه را آبياري كنيم. براي برداشت برگ پيازچه به‌خصوص در اولين برداشت‌ها بهتر است از قيچي استفاده كنيم زيرا بذرها زياد در عمق قرار نداشته و ريشه قوي نداشته درنتيجه ممكن است از خاك در بيايند. براي برداشت سبزي‌ها را نبايد از ريشه در بياوريم بلكه تنها نوك آن را جدا كنيم و مصرف كنيم. بعد از گذشت چند روز از برداشت سبزي، مجدد مي‌توانيم آن را برداشت كنيم و سبزي‌ها دوباره سبز مي‌شوند. سبزي‌ها اگر چيده و سرگيري نشوند بلند و بد فرم شده و به گل مي‌روند. البته اگر قصد مصرف ريشه پيازچه را داريد بايد آنها را به طور كامل از خاك خارج نماييد و مصرف كنيد.

براي خريد بذر پيازچه و ساير سبزي جات به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.